سیستان و بلوچستان، گنج نادیدهی ایران
تاریخ انتشار: ۶ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۳۶۶۸۳
سیستان و بلوچستان در کنار تمام ظرفیتها و میل بومیانش برای پیشرفت پر از موانع کوتاه و بلند است. موانعی که برداشتن آنها همتی به سختی مردمانش میخواهد. مردمانی که زیر تمام فشارها و با تحمل تمام دردها خاک خود را ترک نکردند
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو_فاطمه قدیری؛ سیستان و بلوچستان، یکی از بزرگترین و باستانیترین استانهای ایران با مساحتی نزدیک به کشور سوریه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
البته که همیشه گروههای مختلفی بوده است که با ارسال وسیله و یا کمکهای مادی سعی در کمک به مردم این استان داشته است. اما مسئلهای که حتما باید در نظر گرفت این است که مردم بومی این استان که با وجود مشکلات بسیار همچنان در زمینهای پدری خود مانده و بار مشکلات ناشی از زندگی در این منطقه را به دوش میکشند، بیش از هرچیزی خواهان سرمایه و امکاناتی برای بازسازی و توسعه شهرها و روستاهای از بین رفته شان هستند.
ظرفیتهای پنهان
سیستان و بلوچستان با مشکلات عدیدهای در بخش تامین آب و کشاورزی روبه روست، اقتصاد محلی به صنعتی شدن رو نیاورده در کنار محرومیتهای بسیار آموزشی و بهداشتی منطقه را برای سرمایه گذاری بایر کرده است. هرچند که سیتسان با مشکلات تنگناهای طبیعی، زیربنایی و فیزیکی، مالی و سرمایه ای، نهادی و قانونی مواجه است، اما فرصتهای بسیاری در دل این کویر جغرافیایی نهفته که میتواند آن را به بهشت اقتصادی بدل کند.
برای مثال بخش شیلات استان از طریق پرورش میگو میتواند به اشتغال و صادرات کمک کند، اما متاسفانه مشکلات و سو تدبیر مدیریتی؛ از مشکلات صیادی و نبود تکنولوژی گرفته تا بحث صادراتی و بین اللملی باعث غفلت از این بخش شده است.
یا این که طبق مطالعات زمین شناسی، سیستان و بلوچستان بستری از معادن را دل خود جای داده است که نیازمند فعالیتهای تحقیقاتی و اکتشافی است. کاری که منجر به توسعه اقتصادی این استان میشود و همچنین امکانات بندری و همسایگی با کشورهای پاکستان و افغانستان و موقعیت ویژه بندر چابهار درخارج از تنگه هرمز و دسترسی به آبهای آزاد امکان آن را فراهم میسازد که فرآوردهها جهت صادرات و فرآوری به خارج از کشور صادر شود. اما متاسفانه بخش صادراتی در این استان سال هاست مغفول مانده است، از این رو حضور بانکهایی با رویکرد صادراتی و همچنین بررسی قوانین مرزی و گمرکی بیش از پیش احساس میشود چرا که بالا بودن غیرمنطقی تعرفهها باعث رونق و رواج قاچاق کالا شده و پایین بودن کیفیت محصولات صادراتی استان زمینه را برای ورود کالاها بیشتر کرده و صادرات را به سمت محصولات نفتی برده است.
موارد ذکر شده تنها بخشی از پتانسیلهای این استان بود و از هنر اصیلی که در دست زنان توانمند آن جاست و دهها مورد دیگر نامی برده نشد. اما بررسی تمام ظرفیتهای این استان این موضوع که باید دولت و بخش خصوصی دست در دست هم به پیشرفت این استان کمک کنند را روشن میکند. با توجه به جاده سازی، توسعه ریلی، بهره بردن از بنادر مهم و شریانهای حیاتی دریایی، صنعت گردشگری و بخشهای دیگر، این استان میتواند سهم عمدهای در اقتصاد کشور داشته باشد.
گامهای رو به جلو
البته وجود نهادهایی که برای پیشرفت و آبادانی سیستان و بلوچستان تلاش میکنند را نمیتوان نادیده گرفت؛ ولی متاسفانه این مسئله که مشکلات این منطقه بسیار عمیق تر، کهنهتر و گستردهتر از آن است که فعالیتهای فعلی حتی نزدیک به "کافی بودن" باشند نیز غیر قابل انکار است.
چندی پیش مدیر صندوق کارآفرینی امید، از فعالیت هاشان که عمدتا در مناطق روستایی و محروم و در زمینه حمایت از طرحهای خرد، کوچک، متوسط و معیشت محور است، گفت. در همین راستا غلامعلی صمصامی، مدیر صندوق کارآفرینی امید در سیستان و بلوچستان، توضیح داد که این صندوق با اعطای وامهایی با سود ۴ الی ۱۰ درصد کمک به راه اندازی کسب کارهای خرد، کوچک، متوسط و معیشت محور میکند؛ و امسال مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان به ۱۲۰۰ نفر در سطح تمام شهرستانها وام تعلق گرفته است. همچنین ۵۰ درصد وامهای سال گذشته مربوط به بانوان بوده است.
وامها به بخشهای مختلفی مانند: خدمات، کسب و کارهای صنفی و خانگی، کشاورزی، شیلات، حمایت از سلامت، بهداشت و درمان و ... تعلق گرفته است.
برای مثال در بخش سلامت و بهداشت به تاسیس آزمایشگاه ویروس شناسی و اولین مرکز درمان ناباروری استان میتوان اشاره کرد؛ و در بخش شیلات، اهدای وام به بخشهای مختلف، از جمله استخرهای کوچک پرورش ماهی، حمل و نقل شیلات و کارخانههای مربوط به این بخش صورت گرفته است. همچنین با توجه به مشکلات سوخت رسانی در استان، حدود سی میلیارد تومان وام برای خرید ۱۰ کشنده اعطا شد که توانست علاوه بر اشتغال زایی، مشکلات مردم در این زمینه را نیز تا حدودی حل کند.
ایضا با توجه به مشکلات آبی و کشاورزی که در استان وجود دارد، این صندوق سعی میکند در بحث کشاورزی گلخانهای ورود کند تا بتوان گیاهان و میوههای گلخانهای که با آب کم عمل میآیند را در این استان پرورش داد. به منظور پیشرفتهای بیشتر در این زمینه نیز به کسانی که قصد خرید دستگاههایی مانند دستگاه نانو حباب و این مدل دستگاههای کشاورزی کم آبی را دارند وام تعلق میگیرد.
همینطور بدیهی است در روستاها باید از محصولات فناورانه شرکتهای دانش بنیان استفاده شود تا راندمان آنها بالا رفته و تولید افزایش پیدا کند. از این رو یکی از طرحهایی که برای سال آینده توسط صندوق امید پیگیری میشود، طرح روستای «نوفن» است. این طرح با هدف انتقال فناوری به روستا انجام میگیرد؛ و برنامه و هدف اصلی طرح انتقال تکنولوژی و حرکت شرکتهای دانش بنیان به سمت روستا است.
تمام طرحها و فعالیتهای گفته شده گامی مثبت و امید بخش در جهت پیشرفت منطقه سیستان و بلوچستان است. ولی نباید فراموش کرد التیام زخمهای کهنه و عمیق این استان به فعالیتهای این چنینی بیشتر و گسترده تری نیاز دارد.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: سیستان و بلوچستان کشاورزی مشکل آب نوفن صندوق کارآفرینی وام اشتغال زایی سیستان و بلوچستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۳۶۶۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تروریستها علیه اقتصاد مَکُران
در ایران بسیاری از نواحی مرزی استان سیستان و بلوچستان به دلیل نداشتن امکاناتی مانند انرژی و همچنین همسایگان شرقی کشور که در مسیر توسعه قرار ندارند، باعث شده سکونت در این مناطق رشد زیادی نداشته باشد. از سوی دیگر شاهد چالش اشتغال در این زمینه هستیم و مهاجرت از این استان به استانهای دیگر زیاد است اما چند سالی است که توجه به این منطقه در دستور کار مقامات کشور قرار گرفته. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در اینباره تاکیداتی داشتند که توسعه اقتصاد دریا محور یکی از آنهاست. در این باره گزارشی تهیه کردیم که مشروح آن را در ادامه میخوانید.توسعه سواحل مَکُران بارها در صحبتهای رهبر معظم انقلاب به عنوان نقطه اتصال کریدور شمال- جنوب مورد تاکید قرار گرفته و این بدان معناست که اهمیت استراتژیک بالایی برای کشور دارد. از این رو طبق اولویتهای برنامه هفتم توسعه و اقتصاد دریامحور، باید سالی یک درصد به سهم اقتصاد دریا از اقتصاد ملی اضافه شود، لازمه این اهداف سرمایهگذاری در زیرساختها مانند بندرگاه، توسعه شبکه ریل، جاده و فرودگاه و همچنین سرمایهگذاری مشترک در سواحل مَکُران شامل منطقه جنوبشرق کشور است.بررسی سیستان و بلوچستان نشان میدهد ظرفیتهای زیادی در این استان وجود دارد اما آنطور که انتظار میرفت، نتوانسته در مدار توسعه قرار بگیرد. این استان در مجاورت دریای عمان و در کریدور شرقی مسیر ارتباطی شبهقاره هند و شرق آسیا قرار دارد. از سوی دیگر بندر چابهار نیز به جهت برخورداری از موقعیت ممتاز در شرق تنگه هرمز و دریای عمان در مسیر خطوط اصلی کشتیرانی به آفریقا، آسیا و اروپا قرار گرفته و به عنوان کوتاهترین راه ارتباطی و ترانزیتی کشورهای آسیای میانه و افغانستان به بازارهای خلیجفارس، شرق آفریقا و دیگر نقاط جهان مطرح است. نکته قابلتوجه اینجاست که با وجود ارتباط با دو بندر گوادر در پاکستان و چابهار در ایران با داشتن موقعیت استراتژیک و مهم، قابلیت تبدیل شدن به دروازه شاهراه اقتصادی آسیای میانه کریدور تجاری شمال- جنوب را دارد.
منافع استراتژیک
بیتردید توسعه و عمران سواحل مَکُران برای ایران دارای منافع استراتژیک متعدد و مهمی از نظر اقتصادی، سیاسی و نظامی است. در طول تاریخ همواره قدرتهای بیگانه بهویژه دشمنان ایران تمرکز و توجه خاصی به سواحل جنوبشرقی ایران، که در محدوده دریای مَکُران و پس کرانههای آن واقع شده، داشته و حذف و به دست آوردن منابع و منافع این منطقه یا جلوگیری از بهرهبرداری ایران از منابع و منافع آن، به عنوان یک راهکار کاربردی جهت مقابله احتمالی با ایران مطرح بوده است.
مانع بزرگ در مسیر توسعه
اما سؤال اینجاست که تاکنون چه موانعی موجب شده تا استان سیستان و بلوچستان از روند توسعه جابماند؟ بر کسی پوشیده نیست که سیستان و بلوچستان در یک سال اخیر شاهد شهادت تعداد قابلتوجهی از حافظان امنیت بوده است. متاسفانه عصر ۲۱ فروردین در حمله گروهک تروریستی جیشالعدل به نیروهای انتظامی که در حین گشتزنی در شهر سیب و سوران برای تأمین امنیت مردم در شب عید فطر بودند، پنج نفر از دلاورمردان پلیس به شهادت رسیدند و عناصر تروریستی متواری شدند، ۱۵ فروردین هم عناصر وابسته به گروهک تکفیریتروریستی جیشالعدل، حملاتی را علیه مقرهای سپاهپاسداران انقلاب اسلامی و پلیس در شهرهای راسک و چابهار در استان سیستان و بلوچستان در شرق کشور اجرا کردند که این حملات به شهادت ۱۵ نفر از نیروهای امنیتی منجر شد و همه مهاجمان تکفیری این حملات که تعدادشان ۱۸ نفر بود، به هلاکت رسیدند.
مانعگذاری برای توسعه
این گروهک تروریستی چند ماه قبل هم به پاسگاهی در شهرستان راسک حمله کرد و باعث شهادت ۱۱ نفر از نیروهای مدافع وطن شد. عامل موفقیت عملیاتهای این گروهک مربوط به ضعف امنیت ما نبوده، بیشتر به دلیل حمایتهای پیدا و پنهان عوامل مختلف از جمله حمایتهای مالی برخی کشورهای مخالف ایران و حمایتهای سرویس اطلاعات ارتش برخی از کشورهای همسایه است. در کنار کمکهای خارجی به گروهک جیشالعدل نباید از نقش تفرقهآمیز برخی سران در استان سیستان و بلوچستان، چون مولوی عبدالحمید و مولوی نقشبندی بهسادگی گذر کرد. درحالی که توقع میرفت عبدالحمید با محکومیت این اقدام جنایتکارانه چابهار و راسک، مانع از آن شود که تروریستها از هویت او برای توجیه جنایتشان بهرهبرداری کنند، او این کار را نکرده و حتی با دعوت به گفتوگو با تروریستها، ابهامات دیگری را نیز در اذهان عمومی بهوجود آورد. گروهک تروریستی جیشالظلم مهمترین هدف خود برای دست زدن به اقدامات تروریستی در جنوب سیستان و بلوچستان را جلوگیری از اجرای طرح توسعه سواحل مَکُران اعلام کرد.
امنیت سیستان و بلوچستان
اخیرا احمد وحیدی، وزیر کشور که در راستای بررسی کامل مسائل مهم بهویژه در بخش اقتصادی به این استان سفر کرده بود؛ گفت: «برنامههای بسیار خوبی برای پیشرفت و توسعه سیستان و بلوچستان در حال انجام است اما تروریستها تلاش میکنند مانع ایجاد کنند. همچنین بررسی وضعیت امنیتی و حوادث اخیر در سیستان و بلوچستان در دستور کار است و تروریستها همواره به دنبال جلوگیری از رشد و توسعه سیستان و بلوچستان هستند.»مناطق مرزی دو کشور افغانستان و پاکستان باتوجه به ویژگیهای جغرافیای طبیعی و انسانی خود و نیز نظام قبیلهای حاکم بر این مناطق و عدم احاطه و تسلط کامل دولتهای مرکزی بر این کشورها، به جایگاه و پناهگاه گروههای تروریستی تبدیل شده است و این مسأله همواره تبعات امنیتی زیادی را برای مناطق مرزی کشورهای افغانستان، پاکستان و ایران به همراه داشته و اعمال تروریستی این گروهها امنیت انسانی و ملی را در این کشورها با چالش مواجه کرده است.استان سیستان و بلوچستان بهخصوص منطقه آزاد چابهار به عنوان یکی از مهمترین و استرتژیکترین مناطق ایران به لحاظ اثرگذاری بر امنیت فضای ملی است و اساس قرار دادن آن به عنوان محور توسعه شرق، فرصتهای ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک بسیار بالایی را در اختیار ایران قرار داده است. البته باید توجه کرد که دو مقوله مهم یعنی توسعه و امنیت، دارای ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر است. به گونهای که حتی امنیت به عنوان مرحله مقدماتی روند توسعه بهشمار میرود؛ از این رو آنچه باعث عملیات در چابهار و راسک شد، یکی از دلایل انتخاب جغرافیای عملیات، محدودیت جابهجایی در عملیاتهاست. با این حال تروریستها با اعلام هدف عملیات بر ضد طرح توسعه مَکُران که بخشی از آن مربوط به چابهار است، کوشیدهاند نقطهضعف عملیاتی خود را نقطه قوت خود نشان دهند. پاییز سال گذشته بود که دولت مصوبه ۱۳ بندی برای توسعه سواحل مَکُران را تصویب کرد. براساس این مصوبه وزارت امور اقتصادی و دارایی، دبیرخانه شورای توسعه سواحل مَکُران، صندوق توسعه ملی، سازمان برنامه وبودجه،وزارت راه وشهرسازی ووزارت نفت مکلف به انجام اقداماتی درزمینه سرمایهگذاری، تسریع در اجرای طرحهای زیرساختی و مواصلاتی، تامین منابع، تامین گاز پروژهها و شناسایی میادین نفت و گاز شدند.
ارتقای اقتدار ایران
بندر چابهار به جهت برخورداری از موقعیت ممتاز درشرق تنگه هرمز و دریای عمان در مسیر خطوط اصلی کشتیرانی به آفریقا، آسیا و اروپا قرار گرفته و به عنوان کوتاهترین راه ارتباطی و ترانزیتی کشورهای آسیای میانه و افغانستان به بازارهای خلیجفارس، شرق آفریقا و دیگر نقاط جهان مطرح است که با وجود ارتباط با دو بندر گوادر در پاکستان و چابهار در ایران با داشتن موقعیت استراتژیک و مهم، قابلیت تبدیل شدن به دروازه شاهراه اقتصادی آسیای میانه کریدور تجاری شمال- جنوب را دارد.در سال ۱۳۸۷ برای اولین بار اهمیت منطقه مَکُران توسط رهبر معظم انقلاب مطرح شد، از آن زمان توسعه سواحل مَکُران همواره مطرح بوده و همه مسئولان هم به این موضوع پرداختند. سواحل مَکُران به دلیل موقعیت و ویژگیهای استراتژیک آن از منظر ژئوپلیتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی دارای اهمیت فراوانی است. در دولت سیزدهم مقرر شد آنچه که بر زمین مانده از سر گرفته شود، از این رو توسعه سواحل مَکُران از نظر نقش و کارکرد ملی و به عنوان یک ابرپروژه مطرحشده و این موضوع در دستور کار دولت قرار گرفت به طوریکه در بودجه ۱۴۰۲ ردیف اعتباری خاصی برای سازمان توسعه سواحل مَکُران پیشبینی شد. استان پهناور سیستان و بلوچستان در مسیر دو کریدور از سه کریدور ترانزیتی بزرگ دنیا قرار دارد که این امر منطقه مَکُران را به عنوان جاده ترانزیتی طرح توسعه جنوبشرق مطرح میکند. بدون تردید توسعه و عمران سواحل مَکُران برای جمهوری اسلامی ایران دارای منافع استراتژیک متعدد و مهمی از نظر اقتصادی، سیاسی و نظامی است زیرا بارور کردن قابلیتهای این سواحل مهم منجر به افزایش وزن و منزلت ژئوپلیتیکی ایران در سطح منطقه و حتی جهان میشود.